Groene daken

Groene daken zijn erg veelzijdig als het gaat om het opvangen van klimaateffecten. Zo vangt een groen dak water op, is het een plek waar insecten voedsel kunnen vinden én werkt het verkoelend in de zomer. Bovendien zorgt u met een groen dak voor meer natuur in de buurt en daarmee voor een prettige en gezonde leefomgeving.

In de basis zijn groene daken vooral geschikt voor nieuwbouw, omdat dan meteen rekening kan worden gehouden met het extra gewicht op het dak. De constructie van een gebouw moet namelijk geschikt zijn voor het extra gewicht dat daken, muren en fundering moeten dragen. Bij bestaande bouw is een groen dak ook toepasbaar, maar dan moet de gehele constructie op nieuw doorgerekend worden door een specialist om scheuren in muren en wegzakkende funderingen te voorkomen!

Soorten groene daken

Groene daken zijn er in verschillende toepassingen. Zo is er een sedumdak waarop alleen vetplanten worden gebruikt. Een sedumdak is geschikt voor ‘minder sterke’ daken. Een ander type is een natuurdak waarop, naast sedum, ook ruimte voor kruiden en andere planten is. Dit daktype houdt meer water vast dan een sedumdak en is dan ook alleen geschikt voor een steviger dak. Met een retentiedak kunt u nog een stapje verder in het opvangen van water. Daar vangt het dak het water op in een soort bakjes. Deze bakken worden uit het zicht gewerkt met behulp van groene beplanting.

Met de aanleg van een groen dak helpt u mee om een deel van het hemelwater op te vangen. De substraatlaag en plantenwortels houden het water vast en geven het langzaam weer af in drogere periodes. Zo raken riolen minder overbelast tijdens hoosbuien.

De opbouw van een groen dak

Van onder naar boven:

• Draagstructuur en helling
• Dampscherm
• Isolatiemateriaal
• Waterdichte huid
• Beschermlaag / folie
• Draineerlaag
• Filtermat
• Substraat
• beplanting

Niet elk dak is geschikt voor beplanting. In het algemeen zijn bestaande daken geschikt voor lichtgewicht oplossingen (extensief). Nieuwbouwwoningen hebben een stevigere dakconstructie. Daar zou kunnen worden gekozen voor zwaarder begroeide daken of zelfs een retentiedak. Vraag voor de juiste keuze advies aan een specialist.

Onderhoud van een groen dak

• Jaarlijks bemesten
• Grassen en onkruid verwijderen
• Controleer regelmatig de afvoer om verstopping te voorkomen

Sedumdak

Een sedumdak is een dak dat is begroeid met vetplanten. Vetplanten zijn sterke plantjes die vocht opnemen in hun bladeren. Sedumbeplanting is zeer geschikt tegen extreme hitte. De planten kunnen namelijk lange droogteperiodes doorstaan, doordat ze veel water opslaan. Daarnaast wordt de afvoer van regenwater vertraagd en verminderd en draagt het dak bij aan biodiversiteit.

Een sedumdak is de goedkoopste varriant van de groene daken en kost circa € 40 per m2.De hoeveelheid water die een sedumdak kan vasthouden is beperkt. Combineer daarom een sedumdak bijvoorbeeld met het aansluiten van de regenwaterpijp op een infiltratievoorziening.

Stappen om een sedumdak aan te leggen:

• Onderzoek het dak
  Het dak moet sterk genoeg zijn voor het groene dak. Controleer of de constructie op orde is en wat het maximale draaggewicht is. Over het algemeen zijn platte daken berekend op een grindlaag. Een dun sedumdak is niet (veel) zwaarder dan een laagje grind. Vraag indien nodig advies bij een deskundige.
• Maak het dak schoon
  Maak het dak helemaal schoon en voer waar nodig reparaties uit.
• Plaats anti-worteldoek
  Kies voor een goed anti-worteldoek om te voorkomen dat wortels van de plantjes uw dak beschadigen.
• Plaats de hemelwaterafvoer
  Maak een gat voor de hemelwaterafvoer en plaats een boldraadrooster. Les per afvoerpunt circa 30x30 cm grof grind rondom de afvoer. NB houdt dit grind schoon om verstopping te voorkomen.
• Plaats drainageplaten
  De drainageplaten zorgen ervoor dat de plantjes niet in het regenwater ‘verdrinken’.
• Verdeel het substraat
  Substraat is de voedingsbodum voor uw plantjes. Tussen de dakrand en het substraat kunt u grind aanbrengen zodat het substraat netjes op zijn plek blijft.
• Rol de sedummatten uit
  Rol de sedummatten uit. Is het de eerste weken droog? Geef de plantjes dan zelf eerst water.

Natuurdak

Als u van uw dak een natuurdak maakt, krijgt u er een prachtig stukje natuur of een bloemenweide voor terug. De planten die u gebruikt, bestaan uit sedum, grassen, vaste planten en verschillende kruiden. Leuk aan deze beplanting is de variatie in bloeitijd en bloeikleur. Dat is ook nog eens een aangename leefruimte voor vogels, vlinders, bijen en andere insecten.

Bij het maken van een natuurdak zijn de te nemen stappen vergelijkbaar met de aanleg van een sedum- of retentiedak. U heeft wel andere materialen en planten nodig. Bij een natuurdak is er een dikkere substraatlaag nodig en een hogere drainageplaat. De substraatlaag en drainageplaat zijn de onderlaag en de basis van het groene dak.

Retentiedak

Een uitgebreidere toepassing van een groen dak is het retentiedak. Een retentiedak wordt gemaakt door een extra laag aan te leggen die water kan bergen. Dit wordt gedaan door kratten op de dakconstructie te leggen met een groot waterbergend vermogen. Het water in de kratten wordt vastgehouden of vertraagd afgevoerd. Op de krattenconstructie komt vervolgens een groen dak te liggen dat gebruik maakt van het water eronder.

Kijk voor een complete instructie in de handleiding ‘Vergroen je dak’ (auteur Atelier GROENBLAUW, uitgave van Vereniging Gemeenten voor Duurzame Ontwikkeling, Tuinbranche Nederland, Stichting RIONED, Ons Water- Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, STOWA)